Czasy w języku angielskim – naucz się, jak je tworzyć

W języku polskim mamy 3 podstawowe czasy, które umożliwiają nam swobodne porozumiewanie się. W angielskim jest ich aż 16! Czasy w angielskim często stanowią wyzwanie dla uczniów. O ile ich konstrukcję można przyswoić przy odrobinie wysiłku, wybór właściwego w danej sytuacji czasu może sprawić duży problem, zwłaszcza osobom początkującym. Poniżej znajdziesz wszystkie czasy w angielskim, wraz z zasadami ich budowania. Przeczytaj, by poszerzyć lub usystematyzować wiedzę.

Język angielski – czasy krok po kroku

Aby ułatwić zrozumienie czasów w języku angielskim, podzielmy je na 3 główne grupy:

• Past – przeszłe
• Present – teraźniejsze
• Future – przyszłe

O tym, do której z grup należy dany czas informuje pierwszy człon jego nazwy. Kolejne pozwolą nam poznać tzw. aspekt określonej konstrukcji czasowej. Chcąc zrozumieć czasy po angielsku, trzeba znać jego znaczenie. Aspekt bowiem mówi nam o charakterze czynności lub stanu. W języku polskim mamy 2 aspekty: dokonany i niedokonany. Standardowo, w języku angielskim jest ich więcej, a mianowicie 4. Czasy w języku angielskim z aspektem Simple dotyczą czynności pojedynczych lub powtarzających się, Continous to czynności o charakterze ciągłym, Perfect oznacza czynności dokonane, a Perfect Continous łączy w sobie 2 aspekty.

Ile jest czasów w angielskim?

Tak naprawdę jest ich tylko 2 (przeszły, teraźniejszy). Konstrukcji czasowych potocznie nazywanych czasami jest jednak znacznie więcej. Z pewnością nieraz zdarzyło Ci się usłyszeć, że mamy 16 czasów w języku angielskim. W rzeczywistości chodzi jednak o tzw. warianty czasowe, które pozwalają dokładnie wyrazić charakter danej czynności czy stanu. O teraźniejszości mówimy, używając poniższych konstrukcji:

• Present Simple
• Present Continous
• Present Perfect
• Present Perfect Continous

Teraz kolej na przeszłość. Ile jest czasów w języku angielskim, które pozwolą powiedzieć o tym, co już się wydarzyło? Oto one:

• Past Simple
• Past Continous
• Past Perfect
• Past Perfect Continous

Została nam jeszcze przyszłość. A w niej:

• Future Simple
• Future Continous
• Future Perfect
• Future Perfect Continous

Wiesz już, ile jest czasów w angielskim. Czy na pewno? Pozostała jeszcze grupa, nazywana Future in the past (przyszły w przeszłości), a w niej:

• Future Simple in the Past
• Future Continous in the Past
• Future Perfect in the Past
• Future Perfect Continous in the Past

Czasy teraźniejsze – angielski bez tajemnic

Zacznijmy od tego, jak stosować czasy teraźniejsze, czyli Present Tenses. Użyjemy ich, gdy będziemy mówić o tym, co dzieje się obecnie, ale nie tylko. Jeśli dopiero poznajesz język angielski, czasy teraźniejsze z pewnością przyswoisz jako pierwsze. Ich konstrukcja nie należy do skomplikowanych. Podstawę stanowi czas teraźniejszy prosty, czyli Present Simple. To czas, który stosujemy, gdy dana czynność ma miejsce więcej niż raz. Czas teraźniejszy ciągły to Present Continous. Dzięki niemu możesz powiedzieć o aktualnie odbywającej się czynności. Czas teraźniejszy dokonany, czyli Present Perfect tłumaczony jest na język polski jako przeszły, jednak odnosi się także do teraźniejszości, natomiast czas teraźniejszy ciągły niedokonany (Present Perfect Continuous) umożliwia nam skupienie się na czasie trwania danej czynności.

Present continous – czas teraźniejszy ciągły

Aby swobodnie i zrozumiale mówić o obecnych wydarzeniach w języku angielskim nie zawsze wystarczy Present Simple. Present Continous służy określaniu czynności, które mają miejsce w danym momencie. To popularna konstrukcja gramatyczna, którą bez wątpienia warto opanować. Jak ją tworzyć? Czas Present Continous powstaje poprzez zastosowanie odpowiedniej formy czasownika to be w czasie teraźniejszym (am/is/are) oraz dodanie do czasownika końcówki –ing, np. I am washing my hair at the moment.

Jak widać, budowa czasu Present Continous nie jest trudna. Jego zastosowanie nie ogranicza się jednak wyłącznie do odbywających się w danej chwili czynności. Tę konstrukcję warto wykorzystać także wówczas, gdy chcemy wyrazić przejściowy stan lub zaplanować określoną czynność w przyszłości. Zdania w czasie Present Continous należy użyć również przy opisywaniu zmieniających się zjawisk lub gdy chcemy poskarżyć się na czyjeś zachowanie, np. You are always leaving dirty dishes on the table!

Jak zapytać w Present Continous? Budowa pytania jest następująca: czasownik posiłkowy am/is/are, osoba, czasownik z końcówką –ing oraz reszta zdania. Przeczenie z kolei wymaga dodania słówka not po czasowniku posiłkowym.

Present perfect – czas teraźniejszy dokonany

Przez wielu uczniów uważany za wyzwanie czas Present Perfect nie posiada swojego odpowiednika w języku polskim. To połączenie przeszłości z teraźniejszością. Stosujemy go wtedy, gdy dana czynność miała miejsce w przeszłości, ale jej skutek wpływa na teraźniejszość. Tworzenie czasu Present Perfect polega na użyciu czasownika posiłkowego to have w odpowiedniej formie (has/have) oraz w czasie teraźniejszym, w połączeniu z III formą czasownika głównego (Past Participle). W przypadku czasowników regularnych, wystarczy dodać końcówkę –ed, np. He has worked in the factory for 3 months.

Kiedy warto zastosować Present Perfect? Czas teraźniejszy dokonany sprawdzi się, gdy mówimy o rozpoczętych w przeszłości i kontynuowanych w teraźniejszości czynnościach lub wówczas, gdy nie znamy dokładnego momentu danego zdarzenia, np. Someone has stolen my car!

W związku z tym, że angielski Present Perfect nie ma swojego odpowiednika w języku polskim, wielu Polakom trudno jednoznacznie zakwalifikować go jako czas przeszły lub teraźniejszy. Aby stworzyć pytanie w tej konstrukcji, należy dokonać inwersji i przesunąć czasownik posiłkowy na początek, np. Have you seen her today?

Przeczenie w Present Perfect wymaga dodania słówka not tuż za czasownikiem posiłkowym, np. I have not eaten today.

Czas teraźniejszy present simple

Najprostszą konstrukcją czasową w języku angielskim jest Present Simple. Czas teraźniejszy prosty stosowany jest przy wyrażaniu czynności rutynowych, powtarzających się oraz powszechnie znanych faktów i przyjętych prawd. Present Simple służy także do opisywania ludzi oraz rzeczy lub streszczania filmów. Wykorzystaj tę konstrukcję, by powiedzieć komuś o swoich uczuciach. Znajdziesz ją także w przysłowiach. Jak tworzyć czas Present Simple? Zdanie twierdzące należy rozpocząć od podmiotu, następnie pojawia się czasownik w podstawowej formie oraz reszta zdania, np. I live in Warsaw.

Jak zapytać w Present Simple? Zasady tworzenia pytań w tej konstrukcji są proste. Wystarczy użyć słówka do/does, np. Does she go to school every day?

Przeczenie natomiast tworzymy poprzez słówka do/does oraz not, np. I do not (don’t) lke swimming.

Łatwo zauważyć typowe dla tej konstrukcji wyrażenia, np. usually, often sometimes. Inne określniki czasu Present Simple to: every day, twice a day, occasionally, always, never.

Czasy przeszłe – angielski w pigułce

Jak mówić po angielsku o przeszłości? Będą Ci potrzebne Past Tenses, czyli czasy przeszłe. W zależności od sytuacji, stosujemy 1 z 4 wymienionych wcześniej wariantów. Jak stworzyć podstawowy czas przeszły? Angielski Past Simple pozwoli Ci wyrazić jednorazowe zdarzenie z przeszłości. Czas przeszły prosty nie sprawdzi się jednak, gdy zechcesz opowiedzieć o mających miejsce w przeszłości dłuższych czynnościach. Użyj wówczas Past Continous, czyli czasu przeszłego ciągłego. Past Perfect z kolei to czas przeszły dokonany. Z reguły sprawia on pewien problem początkującym uczniom. Być może dlatego, że jego zastosowanie wymaga użycia III formy czasownika (Past Participle) i określa on czynność, poprzedzającą inną czynność. Ostatni czas przeszły w angielskim to Past Perfect Continous, wykorzystywany przy wyrażaniu dłuższej czynności, poprzedzającej inną czynność z przeszłości.

Past continous – czas przeszły ciągły

Niedokonane zdarzenia z przeszłości w języku angielskim wyraża się poprzez czas Past Continous. Aby stworzyć zdanie w tej konstrukcji czasowej, należy zastosować czasownik posiłkowy was/were oraz czasownik z końcówką –ing. Co to jest Past Continous? To właściwy sposób na opisanie czynności, która trwała w określonym momencie, w przeszłości. Czas ten stosuje się także w przypadku, gdy zachodzą jednocześnie dwa zdarzenia, przy czym jedno zostało przerwane przez drugie. Zdania w Past Continous mogą dotyczyć również opisu rozwijającej się sytuacji. Aby zadać pytanie w tej konstrukcji czasowej, należy dokonać inwersji i przestawić czasownik posiłkowy was/were na początek, np.

Were you getting up at 7 am?

W czasie Past Continous to be występuje w przeszłej formie. Dla I i III osoby liczby pojedynczej odpowiednią formą czasownika posiłkowego będzie więc was, natomiast w pozostałych przypadkach należy użyć słowa were. At that time, then oraz while to określenia, które często używane są w przypadku konstrukcji Past Continous. Zdania przeczące w tym czasie powstają poprzez dodanie słowa not po czasowniku posiłkowym, np. I was not sleeping,when you came.

Past Continous nazywany jest czasem przeszłym ciągłym, a jego znajomość to podstawa w swobodnym porozumiewaniu się w języku angielskim.

Past perfect – czas przeszły dokonany

Jeśli chcesz powiedzieć o czynności, która miała miejsce wcześniej niż inna czynność, użyj czasu Past Perfect. Konstrukcja w tym przypadku tworzona jest przez czasownik posiłkowy had oraz III formę czasownika, czyli Past Participle. Czas przeszły dokonany stosowany jest także po słowie wish, np. I wish I had worked in a library.

Zdania z Past Perfect wykorzystywane są również w mowie zależnej. Wyobraź sobie, że przytaczasz zdanie, które dotyczy przeszłości, np. My aunt told me, that she had forgiven you already.

Kiedy jeszcze sięgniemy po czas Past Perfect? Należy użyć go po zwrocie: it was the first time oraz w zdaniach w III okresie warunkowym, np. If you hadn’t forgotten your phone, we would find Eve.

Wiesz już, jak zbudować twierdzenie w Past Perfect. Zdania przeczące natomiast można uzyskać poprzez dodanie słowa not po czasowniku posiłkowym, np. They had not arrived yet, when I came over.

Pytania z użyciem Past Perfect formułujemy przestawiając szyk w zdaniu i umieszczając czasownik posiłkowy na jego początku, np. Had you already lost the map, when I arrived?

Mimo że konstrukcja czasu Past Perfect nie jest skomplikowana, jego właściwe użycie często wzbudza wątpliwości wśród uczniów. Wymaga również dobrej znajomości form Past Participle.

Czas przeszły past simple

Aby w prosty sposób mówić o przeszłości, zastosuj Past Simple. Jaki to czas? Nazywany jest przeszłym prostym. Służy do opisu wydarzeń z przeszłości, które zakończyły się w określonym czasie. Ta konstrukcja wykorzystywana jest także wtedy, gdy mówimy o dawnych przyzwyczajeniach lub nawykach, które straciły na akualności. Zdania w Past Simple tworzy się poprzez zastosowanie czasownika w formie Past Tense. W przypadku regularnych czasowników należy dodać końcówkę -ed, np. I played piano yesterday.

Określenia czasu, takie jak yesterday, three days ago, last week stanowią ważny element Past Simple. Budowa pytania w tym czasie polega na zastosowaniu czasownika posiłkowego did oraz bezokolicznika (infinitive), np. Did you go to work yesterday?

Aby stworzyć zdanie przeczące w Past Simple należy użyć czasownika posiłkowego did wraz ze słowem not oraz bezokolicznika, np. I did not hear you two hours ago.

Pamiętaj, że czas Past Simple nie wymaga sprecyzowania czasu trwania danej czynności. Istotny jest jednak czas jej wykonania. Jeśli twierdzenie nie zawiera określających czas wyrażeń, czas wykonania danej czynności powinien wynikać z kontekstu. Kiedy jeszcze można użyć Past Simple? Konstrukcja tego typu sprawdzi się także wtedy, gdy opisujemy występujące „jedna po drugiej” czynności.

Czasy przyszłe – angielski od podstaw

O przyszłości można mówić po angielsku na różne sposoby, jednak zawsze z użyciem Future Tenses. Jak prawidłowo budować czas przyszły? Angielski Future Simple bez wątpienia stanowi najprostszy sposób. Używamy go, podejmując spontaniczną, dotyczącą przyszłości decyzję, przewidując przyszłość lub oferując pomoc. Tam, gdzie nie sprawdzi się czas przyszły prosty, angielski Future Continous może okazać się właściwym wariantem. Pozwala on wyrazić ciągłe czynności, trwające w przyszłości przez jakiś czas. Jakie jeszcze mamy czasy przyszłe? Future Perfect, który umożliwi Ci rozmowę o zakończonych przed określonym momentem przyszłości czynnościach oraz Future Perfect Continous, używany w podobnych okolicznościach, lecz przy długich, niedokonanych czynnościach.

Future simple – czas przyszły prosty

Skupmy się teraz na poszczególnych czasach. Na początek zajmijmy się podstawowym sposobem wyrażania przyszłych czynności, czyli Future Simple. Jaki to czas? Po polsku nazywany go przyszłym prostym. Budujemy go poprzez połączenie słowa will z czasownikiem w formie podstawowej, np. I will go to school tomorrow.

Angielski czas Future Simple służy wyrażaniu przyszłych czynności, które spontanicznie zdecydowaliśmy się wykonać. Tej konstrukcji użyjemy także wtedy, gdy mówimy o swoim przypuszczeniu, dotyczącym przyszłych wydarzeń, np. I’m sure it will rain today.

Kiedy jeszcze możesz wykorzystać czas Future Simple? Gdy masz zamiar podzielić się z innymi swoją subiektywną opinią lub zaoferować komuś swoją pomoc, np. I will send it for you.

W sytuacji, gdy chcesz prosić o przysługę, również użyjesz Future Simple. Angielski czas przyszły prosty warto zastosować także przy składaniu obietnic, np. I will come back, I promise.

Pamiętaj, że słówko will nie wymaga odmiany. Jak więc widzisz, budowa czasu Future Simple nie jest skomplikowana. Podobnie jak zdanie twierdzące, tworzy się dotyczące przyszłości pytania. Wystarczy zmienić szyk zdań, np. Will you visit me soon?

Aby zbudować zdanie przeczące, należy dodać krótkie słowo not, np. I will not go with you.

Wiesz już, jak stosować czas Future Simple. Angielski bywa jednak znacznie trudniejszy niż to, czego udało Ci się dowiedzieć do tej pory. Aby utrwalić zdobyte wiadomości, wykonuj liczne ćwiczenia gramatyczne, które pomogą Ci zrozumieć zastosowanie poszczególnych czasów w codziennym życiu.